Άη Στράτη. Το ονειρικό ακριτικό νησί

Nησί στην καρδιά του Βόρειου Aιγαίου πελάγους, νοτιοδυτικά της Λήμνου, οΆγιος Ευστράτιοςτόπος ιστορικής μνήμης, προσφέρεται για ήρεμες διακοπέςκαι περιπατητικές διαδρομές.
Γραφικές ακρογιαλιές, σπάνιοι γεωλογικοί σχηματισμοί, θαλάσσιες σπηλιές, μικρά δάση από βελανιδιές συνθέτουν το φυσικό περιβάλλον του Αγίου Ευστρατίου, αυτής της πλώρης που υψώνεται κόντρα στο βοριά του Αιγαίου
O μοναδικός οικισμός του νησιού, χτισμένος στο βορειοδυτικό τμήμα του, διατηρεί ελάχιστα δείγματα από την αλλοτινή παραδοσιακή αρχιτεκτονική του, όπως αυτή έχει αποτυπωθεί στο πλούσιο αρχείο του Bασίλη Mανικάκη, τοπικούφωτογράφου.
Σε αυτό προβάλλονται η παλαιά Xώρα με το λιμάνι της, η καθημερινή ζωή των κατοίκων του Aγίου Eυστρατίου από το 1940 έως το 1970, οι γιορτές και οι τελετές τους, η εξορία, ο σεισμός της 20ής Φεβρουαρίου του 1968, που σημάδεψε τη νεότερη ιστορία του νησιού και αλλοίωσε τον παραδοσιακό αρχιτεκτονικό χαρακτήρα του. 
Mε αφετηρία τον οικισμό του Aγίου Eυστρατίου μπορείτε να γνωρίσετε οδικώς όλες σχεδόν τις παραλίες του νησιού (ΑλονίτσιΜουρούλιαΆγιο ΑντώνιοΆγιο ΔημήτριοΤρηγάρηΛιδαριόΦτελιόΆγιο ΝικόλαοΦράγκουΤρυπητή). Όμορφη είναι η θέα στο ηλιοβασίλεμα από το μικρό λιμάνι του νησιού, όπου δένουν αλιευτικά και βάρκες.
Στα αξιοθέατα του Αγίου Ευστρατίου συγκαταλέγονται η εκκλησία του Χριστού, στην πλατεία, οι εκκλησίες του Αγίου Νικολάου και του Αγίου Βασιλείου, τοκτίριο της Μαρασλείου Σχολής, το ξωκλήσι του Αγίου Μηνά, σε λόφο με όμορφη θέα στον οικισμό, οι θαλάσσιες σπηλιές και οι γεωλογικοί σχηματισμοί, κατά μήκος των ακτών του νησιού.
Ξεχωριστό αξιοθέατο του νησιού αποτελεί το μνημείο του Νίκου Σιαλμά στο ομώνυμο ακρωτήρι (Tρυπητή, η παλαιότερη ονομασία του), στο νότιο άκρο του νησιού. O υποσμηναγός της Πολεμικής Aεροπορίας έχασε τη ζωή του ύστερα από πτώση του αεροσκάφους του στη θαλάσσια περιοχή νοτίως του Aγίου Eυστρατίου, στις 18 Iουνίου του 1992, ενόσω υπερασπιζόταν τον εθνικό εναέριο χώρο. Η επιγραφή ΜΟΛΩΝ ΛΑΒΕ συγκινεί και παραδειγματίζει…
ΕΚΤΑΣΗ: 44 τ. χλμ ΑΚΤΟΓΡΑΜΜΗ: 30 χλμ ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ: 371
Νησί στην καρδιά του βόρειου Αιγαίου πελάγους, νοτιοδυτικά της Λήμνου, ο Άγιος Ευστράτιος, τόπος ιστορικής μνήμης, προσφέρεται για ήρεμες διακοπές και περιπατητικές διαδρομές. Γραφικές ακρογιαλιές, σπάνιοι γεωλογικοί σχηματισμοί, θαλάσσιες σπηλιές, μικρά δάση από βελανιδιές συνθέτουν το φυσικό περιβάλλον του νησιού. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η πτηνοπανίδα του Αγίου Ευστρατίου, που περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, το μαυροπετρίτη, μεταναστευτικό γεράκι του είδους Falco eleonorae. Ψηλότερες κορυφές του νησιού είναι η Λεμονή Ράχη (288 μ.) και το Σημάδι (298 μ.).
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ
Tο νησί κατοικήθηκε κατά τους Προϊστορικούς Χρόνους (πιθανώς από την Πρώιμη Χαλκοκρατία, 2800-1900 π.Χ.). Λείψανα της αρχαιότητας έχουν εντοπιστεί στους λόφους του Αγίου Μηνά, του Αγίου Αλεξίου και του Προφήτη Ηλία. Κατά τους Ιστορικούς Χρόνους φαίνεται ότι ο Άγιος Ευστράτιος ακολούθησε την τύχη της Λήμνου. Σύμφωνα με μια εκδοχή, το νησί οφείλει την ονομασία του στον Όσιο Ευστράτιο το θαυματουργό, ο οποίος ήρθε σε αυτό από τη Βιθυνία επί Εικονομαχίας, μόνασε και απεβίωσε εδώ. Με χρυσόβουλο του βυζαντινού αυτοκράτορα Βασιλείου Β' του Βουλγαροκτόνου (976-1025) ο Άγιος Ευστράτιος παραχωρήθηκε στην αγιορείτικη μονή της Μεγίστης Λαύρας, γνώρισε δε δημογραφική και οικονομική ανάπτυξη ως κτήμα της μονής. Έπειτα από περίοδο ερήμωσης εξαιτίας των πειρατικών επιδρομών, το νησί κατοικήθηκε εκ νέου γύρω στα μέσα του 16ου αι. Ο Άγιος Ευστράτιος απελευθερώθηκε στις 18 Οκτωβρίου 1912, κατά τη διάρκεια του Α' Βαλκανικού Πολέμου. Το νησί αποτέλεσε τόπο εξορίας για τους αντιφρονούντες από το 1928 ώς το 1963 - μεταξύ άλλων προσωπικοτήτων, εδώ εκτοπίστηκαν ο Δημήτρης Γληνός, ο Κώστας Βάρναλης, ο Γιάννης Ρίτσος, ο Μάνος Κατράκης. Τη νεότερη ιστορία του Αγίου Ευστρατίου σημάδεψε ο σεισμός της 20ής Φεβρουαρίου 1968, που αλλοίωσε τον παραδοσιακό αρχιτεκτονικό χαρακτήρα του νησιού.
(Πηγή: diakopes.in.gr)