Γενικές ΠληροφορίεςΈκταση: 379 τετραγωνικά χιλιόμετρα
Πληθυσμός: 13.765 κάτοικοι, σύμφωνα με την απογραφή του 2001
Πλάτος: 22,5 χιλιόμετρα
Μήκος: 27 χιλιόμετρα.
Ακτογραμμή: 95 χιλιόμετρα
Είναι ορεινή με υψηλότερη κορυφή το Υψάριο, με υψόμετρο 1.203 μέτρα.
Έχει πλούσια βλάστηση, με την ελιά και το πεύκο να κυριαρχούν, ενώ διαθέτει πηγές, ρυάκια και χείμαρρους.
Διαθέτει το πιο εύφορο έδαφος από όλα τα νησιά του Αιγαίου. Τα παράλιά της είναι βραχώδη, πολυσχιδή και σχετικά απότομα. Είναι γνωστή από την αρχαιότητα για το πλούσιο υπέδαφός της σε σίδηρο, μόλυβδο, μαγγάνιο και καλαμίνα καθώς επίσης και για το κατάλευκο μάρμαρό της. Κοντά στη Θάσο βρίσκονται τα νησάκια Γραμβούσα, Κοίνυρα, Θασοπούλα, Διαπόρι και Αστρίς. Οι περισσότεροι κάτοικοι ασχολούνται με τον τουρισμό, την εξόρυξη μαρμάρου, την ξυλεία και διάφορες αγροτικές εργασίες.
Πού βρίσκεται
Η Θάσος είναι το βορειότερο νησί του Αιγαίου πελάγους. Βρίσκεται στη Βόρεια Ελλάδα, απέναντι από τις ακτές της ανατολικής Μακεδονίας, από τις οποίες απέχει μόλις 8 χιλιόμετρα. Από τη Μακεδονία χωρίζεται με τη δίαυλο της Θάσου. Από την Καβάλα απέχει 16 ναυτικά μίλια, από τη Λήμνο 40 και από τον Πειραιά 241 ναυτικά μίλια. Διοικητικά υπάγεται στο Νομό Καβάλας.
Οικισμοί– Η κωμόπολη της Θάσου, ή Λιμένας όπως πολλοί τον αποκαλούν,αποτελεί το διοικητικό και εμπορικό κέντρο του νησιού. Είναι κτισμένη σε έναν κόλπο ανάμεσα στα ακρωτήρια Εβραιόκαστρο στα ανατολικά και Παχύ στα δυτικά. Το λιμάνι της συνδέεται ακτοπλοϊκά με την Κεραμωτή και την Καβάλα. Η πόλη βρίσκεται στο ίδιο σημείο που βρισκόταν και η αρχαία πόλη της Θάσου. Παρουσιάζει ιδιαίτερη ρυμοτομία, έχει αρχαιολογικό ενδιαφέρον, ενώ διαθέτει άρτιες τουριστικές υποδομές. Η περιοχή έχει φυσική ομορφιά, καθώς πλαισιώνεται με κατηφορικούς λόφους και καταπράσινα βουνά.
– Σε απόσταση 42 χιλιομέτρων από τον Λιμένα, βρίσκονται τα Λιμενάρια, το μεγαλύτερο χωριό της Θάσου. Βρίσκεται στη νοτιοδυτική πλευρά της ακτής, απέναντι από το όρο Άθως. Αναπτύχθηκε στο τέλος του 19ου αιώνα. Η περιοχή έγινε γνωστή λόγω των μεταλλείων της, τα οποία εκμεταλλεύονταν η γερμανική εταιρία Speidel. Τα γραφεία της στεγάζονταν στο «Παλατάκι», ένα δείγμα ξεχωριστής αρχιτεκτονικής για την περιοχή. Αποτελούν έναν δημοφιλές τουριστικό θέρετρο με άρτιες υποδομές. Σαν συνέχεια των Λιμεναριών αναπτύσσεται το χωριό Καλύβια, ή Άγιος Γεώργιος.
– Από τις πιο σημαντικές περιοχές της Θάσου, ειδικά μετά την ανακάλυψη του πετρελαίου και την εγκατάσταση πετρελαιοπηγών στη θαλάσσια περιοχή της είναι ο Πρίνος, που βρίσκεται στη βορειοδυτική ακτή της Θάσου. Ο Πρίνος βρίσκεται στα ορεινά της περιοχής, ενώ η Σκάλα Πρίνου στα παράλια, απ’ όπου υπάρχει και θαλάσσια επικοινωνία με την Καβάλα. Ο ορεινός οικισμός, λόγω της απόστασής του από τη θάλασσα δεν έχει τουριστική ανάπτυξη, σε αντίθεση με τη Σκάλα Πρίνου, που προσφέρει πολλές ανέσεις στον επισκέπτη. Ο οικισμός έχει μοναδικές φυσικές ομορφιές και παραλίες με καθαρά νερά.
– Σε απόσταση 7 χιλιομέτρων από τον Πρίνο βρίσκεται το Καζαβίτι, ένα από τα πιο γραφικά χωριουδάκια του νησιού. Πρόκειται για δύο συνοικισμούς, το Μικρό και το Μεγάλο Καζαβίτι, που χωρίζονται από μια ρεματιά. Ο οικισμός είναι κτισμένος στις πλαγιές ενός λόφου, στο βάθος μιας κοιλάδας, σε μια κατάφυτη περιοχή. Τα σπίτια είναι πέτρινα, με ξύλινους εξώστες και ζωγραφισμένα ταβάνια, δυστυχώς όμως τα περισσότερα από αυτά σήμερα είναι εγκαταλελειμμένα.
– Το ιστορικό χωριό Θεολόγος βρίσκεται 220 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, μέσα στα βουνά της Θάσου. Μέχρι τα μέσα του περασμένου αιώνα ήταν το κεφαλοχώρι του νησιού. Σήμερα αποτελεί ένα ζωντανό χωριό με πολλούς κατοίκους. Ο Θεολόγος είναι κτισμένος σε ένα λιτό και σκληρό τοπίο, με άφθονα νερά και πυκνή βλάστηση. Τα σπίτια είναι κτισμένα σύμφωνα με την παραδοσιακή Μακεδονική αρχιτεκτονική, ενώ φημίζεται για το καλό φαγητό που προσφέρεται στις ταβέρνες του. Η κοινότητα του Θεολόγου καλύπτει τα 2/5 της συνολικής επιφάνειας του νησιού. Αποτελεί διοικητική έδρα των χωριών Ποτός, Πευκάρι, Ψιλή Άμμος, Αστρίς, Αλυκή και Κοίνυρα. Ο Ποτός αποτελεί ίσως το κοσμικότερο μέρος του νησιού Το Πευκάρι διαθέτει μια από τις πιο δημοφιλείς παραλίες της Θάσου, την Αστρίδα, με τον καθαρό και ξάστερο ουρανό της. Τα τελευταία χρόνια παρουσιάζει μεγάλη τουριστική ανάπτυξη διατηρώντας παράλληλα το παραδοσιακό της χρώμα. Ο μικρός κολπίσκος Ψιλή Άμμος διαθέτει μια από τις καλύτερες παραλίες του νησιού, την Αλυκή. Έζησε μεγάλες δόξες κατά τους αρχαίους χρόνους, κρίνοντας από τα αρχαία και βυζαντινά ερείπια που διασώθηκαν και το αρχαίο λατομείο. Σήμερα είναι μια ήσυχη τοποθεσία με μια πανέμορφη παραλία. Τέλος τα Κοίνυρα είναι ένα από τα ομορφότερα παράκτια χωριά του νησιού με το όνομα που διασώζεται από τα αρχαία χρόνια, την πλούσια βλάστηση, την παραλία Παράδεισος και το ομώνυμο γραφικό νησάκι.
– Ένα ακόμη παραδοσιακό χωριό της Θάσου, το οποίο απέχει μόλις 9 χιλιόμετρα από την πρωτεύουσα του νησιού, είναι η Παναγιά. Το όνομά του μαρτυρά την έντονη θρησκευτικότητα της περιοχής. Για κάποιο διάστημα ήταν πρωτεύουσα της Θάσου. Στο χωριό υπάρχουν φυσικές πηγές, παραδοσιακά σπίτια με διαφορετικό αρχιτεκτονικό στυλ από τα υπόλοιπα σπίτια της Θάσου και πλακόστρωτα δρομάκια, ενώ σε απόσταση 3 χιλιομέτρων από τον οικισμό βρίσκεται η παραλία Χρυσή Αμμουδιά όπου λειτουργούν πολλά καταλύματα.
– Από τα παλαιότερα χωριά της Θάσου είναι η Καληράχη, η οποία χωρίζεται σε δύο οικισμούς, τον ορεινό και τον παραλιακό. Ο οικισμός είναι κτισμένος σε μια πολύ όμορφη τοποθεσία, στις πλαγιές ενός λόφου, ανάμεσα σε ελαιόδεντρα, με εκπληκτική θέα στον κόλπο της Καβάλας. Τα σπίτια είναι κτισμένα σύμφωνα με τα πρότυπα της παραδοσιακής Θασίτικης αρχιτεκτονικής, ενώ τα στενά, λιθόστρωτα δρομάκια προσφέρονται για βόλτες. Στον παραλιακό οικισμό υπάρχουν ακόμα τα μικρά, μονόχωρα καλύβια των ψαράδων μπροστά στη θάλασσα, τα οποία τα χρησιμοποιούσαν παλιότερα για να προστατεύσουν τις βάρκες τους. Στην Καληράχη θα βρείτε πολλά ενοικιαζόμενα δωμάτια, ταβέρνες και καφετέριες.
– Άλλοι οικισμοί του νησιού είναι το Ραχώνι, με τα παραδοσιακά αρχοντικά, ο Σωτήρας, ο οποίος στο παρελθόν αποτελούσε πόλο έλξης επισκεπτών λόγω των θεραπευτικών ιδιοτήτων του κλίματος της περιοχής, οι Μαριές, ένα χωριό κτισμένο σε ένα ήρεμο και γαλήνιο τοπίο, ο αρχαιότερος οικισμός του νησιού, το Κάστρο, το οποίο σήμερα είναι εγκαταλελειμμένο, ο μικρός αγροτικός οικισμός της Θυμωνιάς, και η Ποταμιά, που τη διασχίζουν πολλά ποταμάκια.
– Σε απόσταση 42 χιλιομέτρων από τον Λιμένα, βρίσκονται τα Λιμενάρια, το μεγαλύτερο χωριό της Θάσου. Βρίσκεται στη νοτιοδυτική πλευρά της ακτής, απέναντι από το όρο Άθως. Αναπτύχθηκε στο τέλος του 19ου αιώνα. Η περιοχή έγινε γνωστή λόγω των μεταλλείων της, τα οποία εκμεταλλεύονταν η γερμανική εταιρία Speidel. Τα γραφεία της στεγάζονταν στο «Παλατάκι», ένα δείγμα ξεχωριστής αρχιτεκτονικής για την περιοχή. Αποτελούν έναν δημοφιλές τουριστικό θέρετρο με άρτιες υποδομές. Σαν συνέχεια των Λιμεναριών αναπτύσσεται το χωριό Καλύβια, ή Άγιος Γεώργιος.
– Από τις πιο σημαντικές περιοχές της Θάσου, ειδικά μετά την ανακάλυψη του πετρελαίου και την εγκατάσταση πετρελαιοπηγών στη θαλάσσια περιοχή της είναι ο Πρίνος, που βρίσκεται στη βορειοδυτική ακτή της Θάσου. Ο Πρίνος βρίσκεται στα ορεινά της περιοχής, ενώ η Σκάλα Πρίνου στα παράλια, απ’ όπου υπάρχει και θαλάσσια επικοινωνία με την Καβάλα. Ο ορεινός οικισμός, λόγω της απόστασής του από τη θάλασσα δεν έχει τουριστική ανάπτυξη, σε αντίθεση με τη Σκάλα Πρίνου, που προσφέρει πολλές ανέσεις στον επισκέπτη. Ο οικισμός έχει μοναδικές φυσικές ομορφιές και παραλίες με καθαρά νερά.
– Σε απόσταση 7 χιλιομέτρων από τον Πρίνο βρίσκεται το Καζαβίτι, ένα από τα πιο γραφικά χωριουδάκια του νησιού. Πρόκειται για δύο συνοικισμούς, το Μικρό και το Μεγάλο Καζαβίτι, που χωρίζονται από μια ρεματιά. Ο οικισμός είναι κτισμένος στις πλαγιές ενός λόφου, στο βάθος μιας κοιλάδας, σε μια κατάφυτη περιοχή. Τα σπίτια είναι πέτρινα, με ξύλινους εξώστες και ζωγραφισμένα ταβάνια, δυστυχώς όμως τα περισσότερα από αυτά σήμερα είναι εγκαταλελειμμένα.
– Το ιστορικό χωριό Θεολόγος βρίσκεται 220 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, μέσα στα βουνά της Θάσου. Μέχρι τα μέσα του περασμένου αιώνα ήταν το κεφαλοχώρι του νησιού. Σήμερα αποτελεί ένα ζωντανό χωριό με πολλούς κατοίκους. Ο Θεολόγος είναι κτισμένος σε ένα λιτό και σκληρό τοπίο, με άφθονα νερά και πυκνή βλάστηση. Τα σπίτια είναι κτισμένα σύμφωνα με την παραδοσιακή Μακεδονική αρχιτεκτονική, ενώ φημίζεται για το καλό φαγητό που προσφέρεται στις ταβέρνες του. Η κοινότητα του Θεολόγου καλύπτει τα 2/5 της συνολικής επιφάνειας του νησιού. Αποτελεί διοικητική έδρα των χωριών Ποτός, Πευκάρι, Ψιλή Άμμος, Αστρίς, Αλυκή και Κοίνυρα. Ο Ποτός αποτελεί ίσως το κοσμικότερο μέρος του νησιού Το Πευκάρι διαθέτει μια από τις πιο δημοφιλείς παραλίες της Θάσου, την Αστρίδα, με τον καθαρό και ξάστερο ουρανό της. Τα τελευταία χρόνια παρουσιάζει μεγάλη τουριστική ανάπτυξη διατηρώντας παράλληλα το παραδοσιακό της χρώμα. Ο μικρός κολπίσκος Ψιλή Άμμος διαθέτει μια από τις καλύτερες παραλίες του νησιού, την Αλυκή. Έζησε μεγάλες δόξες κατά τους αρχαίους χρόνους, κρίνοντας από τα αρχαία και βυζαντινά ερείπια που διασώθηκαν και το αρχαίο λατομείο. Σήμερα είναι μια ήσυχη τοποθεσία με μια πανέμορφη παραλία. Τέλος τα Κοίνυρα είναι ένα από τα ομορφότερα παράκτια χωριά του νησιού με το όνομα που διασώζεται από τα αρχαία χρόνια, την πλούσια βλάστηση, την παραλία Παράδεισος και το ομώνυμο γραφικό νησάκι.
– Ένα ακόμη παραδοσιακό χωριό της Θάσου, το οποίο απέχει μόλις 9 χιλιόμετρα από την πρωτεύουσα του νησιού, είναι η Παναγιά. Το όνομά του μαρτυρά την έντονη θρησκευτικότητα της περιοχής. Για κάποιο διάστημα ήταν πρωτεύουσα της Θάσου. Στο χωριό υπάρχουν φυσικές πηγές, παραδοσιακά σπίτια με διαφορετικό αρχιτεκτονικό στυλ από τα υπόλοιπα σπίτια της Θάσου και πλακόστρωτα δρομάκια, ενώ σε απόσταση 3 χιλιομέτρων από τον οικισμό βρίσκεται η παραλία Χρυσή Αμμουδιά όπου λειτουργούν πολλά καταλύματα.
– Από τα παλαιότερα χωριά της Θάσου είναι η Καληράχη, η οποία χωρίζεται σε δύο οικισμούς, τον ορεινό και τον παραλιακό. Ο οικισμός είναι κτισμένος σε μια πολύ όμορφη τοποθεσία, στις πλαγιές ενός λόφου, ανάμεσα σε ελαιόδεντρα, με εκπληκτική θέα στον κόλπο της Καβάλας. Τα σπίτια είναι κτισμένα σύμφωνα με τα πρότυπα της παραδοσιακής Θασίτικης αρχιτεκτονικής, ενώ τα στενά, λιθόστρωτα δρομάκια προσφέρονται για βόλτες. Στον παραλιακό οικισμό υπάρχουν ακόμα τα μικρά, μονόχωρα καλύβια των ψαράδων μπροστά στη θάλασσα, τα οποία τα χρησιμοποιούσαν παλιότερα για να προστατεύσουν τις βάρκες τους. Στην Καληράχη θα βρείτε πολλά ενοικιαζόμενα δωμάτια, ταβέρνες και καφετέριες.
– Άλλοι οικισμοί του νησιού είναι το Ραχώνι, με τα παραδοσιακά αρχοντικά, ο Σωτήρας, ο οποίος στο παρελθόν αποτελούσε πόλο έλξης επισκεπτών λόγω των θεραπευτικών ιδιοτήτων του κλίματος της περιοχής, οι Μαριές, ένα χωριό κτισμένο σε ένα ήρεμο και γαλήνιο τοπίο, ο αρχαιότερος οικισμός του νησιού, το Κάστρο, το οποίο σήμερα είναι εγκαταλελειμμένο, ο μικρός αγροτικός οικισμός της Θυμωνιάς, και η Ποταμιά, που τη διασχίζουν πολλά ποταμάκια.
Αρχιτεκτονική
Τα περισσότερα σπίτια στη Θάσο είναι κτισμένα σύμφωνα με τα πρότυπα της θρακομακεδονίτικης αρχιτεκτονικής κι όχι της νησιώτικης. Αυτό συμβαίνει κυρίως λόγω της γεωγραφικής θέσης του νησιού, της απομόνωσής του και του φόβου των πειρατών. Ο πειρατικός κίνδυνος επηρέασε κυρίως τα παλαιότερα σπίτια, τα οποία έχουν αμυντικό χαρακτήρα, είναι πεντοντούβαρα, με παράθυρα πολεμίστρες κι αμπάρες στις θύρες. Ήταν κτισμένα είτε σε θέση αθέατη από τη θάλασσα είτε σε δυσπρόσιτη θέση. Τα παραδοσιακά σπίτια του νησιού είναι συνήθως κτισμένα παράλληλα προς την κλίση του εδάφους. Έτσι μπορεί να είναι διώροφο στη μια όψη και ισόγειο στην άλλη. Διαθέτουν αυλή με πέτρινο μαντρότοιχο και φούρνο. Οι τοίχοι του είναι φτιαγμένοι από ακατέργαστη ασβεστολιθική πέτρα, ενώ οι στέγες είναι είτε ξύλινες είτε φτιαγμένες από σχιστόλιθους και σαχνισιά. Το ξύλο είναι το κυρίαρχο υλικό κατασκευής, ξύλινα είναι τα μπαλκόνια όπως και οι τοξωτές πόρτες εισόδου. Τα σπίτια εξωτερικά είναι ασοβάτιστα, εκτός από ορισμένα τμήματα που είναι φτιαγμένα από τσατμά και ασπρίζονται με ασβέστη. Πολλά είναι βαμμένα σε λουλακί χρώμα ή στο χρώμα της ώχρας. Στο εσωτερικό τα σπίτια έχουν το κατώι, που είναι είτε αποθήκη ή στάβλος για τα ζώα, τον οντά, το καλύτερο δωμάτιο του σπιτιού όπου γινόταν η υποδοχή, υπνοδωμάτια και μικρού μεγέθους κουζίνα – αν και στα παλαιότερα σπίτια δεν υπάρχει. Τα παλαιότερα σπίτια φέρουν στην πρόσοψη του ορόφου χαγιάτια, δηλαδή χώρους στεγασμένους αλλά ανοικτούς σε μια ή δύο πλευρές.
(Πηγή: www.triporganizer.gr)
