Ύδρα! Το νησί της τέχνης και του πολέμου

Η Ύδρα είναι ένα μικρό νησί με έκταση 64 τετραγωνικά χιλιόμετρα και ακτογραμμή 50 χιλιομέτρων και με πληθυσμό λιγότερο από 3.000 μόνιμους κατοίκους. Θεωρείται δικαίως το κόσμημα του Αργοσαρωνικού, προσελκύει πολλούς Έλληνες και ξένους επισκέπτες και λόγω του κοσμοπολίτικου χαρακτήρα της, αλλά και λόγω του ένδοξου ιστορικού παρελθόντος και του πανέμορφου φυσικού περιβάλλοντος. Το κυριότερο ειδικό χαρακτηριστικό που την ξεχωρίζει από όλα τα άλλα ελληνικά νησιά, μικρά, ή μεγάλα είναι το γεγονός ότι εδώ το θορυβώδες αυτοκίνητο είναι απαγορευμένο και οι μετακινήσεις γίνονται με τα πόδια, δια θαλάσσης και με τα συμπαθητικά γαϊδουράκια.
Όλα τα δεδομένα της αρχαιολογικής έρευνας, δηλαδή επιφανειακά ευρήματα, αγγεία και όστρακα, όπως και εκτεταμένα ίχνη οικισμού στην θέση Επισκοπή και άλλα πολλά, συγκλίνουν προς το ότι η κατοίκιση του νησιού ανάγεται στους χρόνους της Ύστερης Νεολιθικής Εποχής, δηλαδή το πρώτο μισό της 3ης π.Χ. χιλιετίας π.Χ.
Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, ο οποίος την αποκαλεί Υδραία, το νησί κατοικούσαν οι Δρύοπες, λαός σκληροτράχηλος, που οι κύριες ασχολίες τους ήταν η κτηνοτροφία, η γεωργία και η αλιεία και που είχαν έλθει εδώ από τις ορεινές περιοχές του Παρνασσού και της Οίτης. Οι Δρύοπες μετά την κάθοδο των Δωριέων εξαφανίζονται από το προσκήνιο της ιστορίας και δεν αφήνουν πλέον κανένα ίχνος τους στο νησί. Σε όλους τους αρχαίους ιστορικούς χρόνους η Ύδρα δεν έπαιξε ποτέ σημαντικό ρόλο και ανήκε κατά καιρούς σε διάφορους κατακτητές. Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνουν οι ελάχιστες αναφορές των αρχαίων ιστορικών και άλλων συγγραφέων στο νησί. Η σημαντικότερη μαρτυρία για την Ύδρα κατά τους Κλασικούς χρόνους υπάρχει στον Στέφανο Βυζάντιο, ο οποίος αναφέρεται σε έναν κωμωδιογράφο Ευάγη που κατοικούσε στο νησί.
Η έλλειψη κάθε αναφοράς για όλους τους κατοπινούς χρόνους θεωρήθηκε αρχικά ως απόδειξη του γεγονότος ότι το νησί ήταν ακατοίκητο κατά τους Ρωμαϊκούς και Βυζαντινούς χρόνους. Αλλά οι ανασκαφές στην Επισκοπή απέδειξαν ότι η Ύδρα τις εποχές αυτές κατοικείται από λιγοστούς κτηνοτρόφους που έχουν αποσυρθεί στο εσωτερικό και τα ορεινά λόγω των συχνών και καταστροφικών πειρατικών επιδρομών.
Τότε, στα μέσα του 15ου αιώνα, καταφεύγουν στο νησί πολλές οικογένειες πολεμιστών Αλβανών που κυνηγήθηκαν από τους Τούρκους κατά την διάρκεια του Ενετοτουρκικού πολέμου (1463-1479) και βρήκαν καταφύγιο εδώ, στο δυσπρόσιτο και ορεινό νησί, κοντά στους ομόδοξους ντόπιους με τους οποίους γρήγορα ήρθαν σε επιμειξία. Επίσης λόγω του άγονου χαρακτήρα του νησιού γρήγορα στράφηκαν προς την θάλασσα και έγιναν οι γνωστοί μας ατρόμητοι θαλασσομάχοι των μετέπειτα χρόνων. Από τους χρόνους αυτούς χρονολογείται η απαρχή της οικοδόμησης της σημερινής πόλης της Ύδρας στον ασφαλή λόφο της Κιάφας. Οι πολεμικές αναταραχές που συμβαίνουν συνεχώς στον Ελλαδικό χώρο αυτά και τα μετέπειτα χρόνια προσελκύουν στην ασφάλεια της Ύδρας ολοένα και νέους έποικους από την Ήπειρο, την Σμύρνη, την Κύθνο, το Κρανίδι, την Επίδαυρο και άλλα μέρη της ταλαιπωρημένης από τον πόλεμο Ελλάδας. Η συνεχής αυτή εποίκιση που συνεχίστηκε αδιαλείπτως μέχρι και την Επανάσταση του 1821 είχε ως αποτέλεσμα την κατακόρυφη αύξηση του πληθυσμού, την ανάπτυξη του εμπορίου και την συγκέντρωση πλούτου και δύναμης σε πολλές οικογένειες της Ύδρας. Χαρακτηριστικό είναι ότι τις παραμονές της Επανάστασης ο πληθυσμός του νησιού ανέρχεται σε 27.000 κατοίκους, κυρίως ναυτικούς, που κατέχουν περισσότερα από 150 εμπορικά πλοία, εξοπλισμένα όμως με 2.500 κανόνια και σχεδόν 6.000 εμπειροπόλεμους και σκληροτράχηλους ναύτες.
Ο ετοιμοπόλεμος αυτός στόλος δημιουργήθηκε ως αποτέλεσμα πολλών γεγονότων και συγκυριών. Ως καταλύτης μπορεί να θεωρηθεί η έλευση στο νησί του Γεωργίου Δήμα Βούλγαρη και η ανάληψη των καθηκόντων του ως Διοικητού του νησιού (Μιτάς Κοτσάμπασης). Ο Βούλγαρης, ο «Μπέης» όπως τον έλεγαν οι συμπατριώτες του Υδραίοι, εκτός από την διοίκηση της Ύδρας ανέλαβε και Ναζίρης, δηλαδή επόπτης του Πόρου και των Σπετσών και, βασισμένος στην εύνοια του Καπουδάν Πασά, δηλαδή του Αρχιναυάρχου του Οθωμανικού στόλου, και στην συνετή του διοίκηση κατόρθωσε να «ειρηνεύσει» τα νησιά και να καθησυχάσει τις ανησυχίες των Τούρκων. Με πρόσχημα την καταστολή της πειρατείας που αποτελούσε το φόβο και τον τρόμο της εποχής επέτρεψε τον εξοπλισμό των πλοίων της Ύδρας και την ημιαυτόνομη οργάνωση της τοπικής κοινωνίας που σύντομα συγκέντρωσε στα χέρια της μεγάλο πλούτο και ένα εμπειροπόλεμο στόλο που αποδείχτηκε το πολυτιμότερο ίσως στοιχείο της επιτυχίας του Εθνικοαπελευθερωτικού Αγώνα. Γνήσια τέκνα της ηρωικής Ύδρας που έδρασαν με μεγάλη επιτυχία στην διάρκεια της Επανάστασης, ενδεικτικά αναφέρουμε τους Μιαούλη, Οικονόμου, Σαχτούρη, Τομπάζη, Βούλγαρη, Κριεζή, Κουντουριώτη, Πιπίνο και άλλους πολλούς.
Μετά την Επανάσταση αρχίζει μια περίοδος σταδιακής παρακμής του νησιού που συνεχίστηκε και τον 20ο αιώνα, παρά την σχετική ανάπτυξη της αλιείας και του εμπορίου σπόγγων, γεγονός που οδήγησε σε προοδευτική και συνεχή μείωση του πληθυσμού που συνοδεύτηκε και με φαινόμενα οικονομικού μαρασμού. Μόλις μετά τον πόλεμο άρχισε δειλά-δειλά να παρουσιάζεται μια σχετική ανάπτυξη που βασιζόταν στο γεγονός ότι διάφοροι ευρύτερα γνωστοί καλλιτέχνες, Έλληνες και ξένοι, διάλεξαν την Ύδρα για τόπο, μόνιμης, ή προσωρινής κατοικίας τους. Έτσι μόνιμοι κάτοικοι, ή μόνιμοι παραθεριστές έγιναν οι γνωστοί Έλληνες πνευματικοί άντρες Σεφέρης, Γκίκας, Εγγονόπουλος, Τέτσης καθώς και πολλοί ξένοι, με κυριότερο εκπρόσωπο τον παγκόσμιας φήμης συγγραφέα Άρθουρ Μίλλερ. Άμεση συνέπεια υπήρξε η προσέλκυση και πολλών κινηματογραφικών παραγωγών στο νησί με αποτέλεσμα πολλές κινηματογραφικές ταινίες να «διαφημίζουν» τις ομορφιές και την γραφικότητα του νησιού με κορυφαίες στιγμές «Το παιδί και το δελφίνι» με την Σοφία Λόρεν και την «Φαίδρα» με την Μελίνα Μερκούρη. Όλα τα παραπάνω προκάλεσαν μια «εκρηκτική» ανάπτυξη της τουριστικής κίνησης προς το νησί που σήμερα προσφέρει μια σειρά από υψηλού επιπέδου τουριστικές υπηρεσίες σε Έλληνες και κυρίως Ευρωπαίους και άλλους τουρίστες από όλα τα μέρη του κόσμου .


Το φιλόξενο νησί της Ύδρας προσφέρει στους πολλούς επισκέπτες του την δυνατότητα να συμμετάσχουν σε ένα πλήθος εορταστικών και πολιτιστικών εκδηλώσεων και άλλων ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων καθ' όλη τη διάρκεια του χρόνου.
Από τις πιο γνωστές εκδηλώσεις είναι τα «Μιαούλεια», τριήμερες εκδηλώσεις που γίνονται προς τιμήν του αγωνιστή του 1821, ναυάρχου Ανδρέα Μιαούλη και αποτελούν μέρος της Ναυτικής Εβδομάδας που λαμβάνει χώρα κάθε χρόνο, προς τα τέλη Ιουνίου. Οι εκδηλώσεις αυτές περιλαμβάνουν παραστάσεις δημοτικών χορών, λαμπαδηδρομίες, λεμβοδρομίες και άλλες αθλητικές εκδηλώσεις που κορυφώνονται με μεγαλοπρεπή καύση πυροτεχνημάτων και αναπαράσταση της πυρπόλησης της τουρκικής ναυαρχίδας από τους μπουρλοτιέρηδες του αγώνα.
Κάθε καλοκαίρι, τον Ιούλιο, ο Δήμος και το υπουργείο Πολιτισμού διοργανώνουν
το Διεθνές Φεστιβάλ Μαριονέτας, ένα ανοικτό φεστιβάλ, τόσο για τους καλλιτέχνες, όσο και για το κοινό. Επίσης οργανώνονται πολλές εκθέσεις εικαστικών, μουσικές και θεατρικές παραστάσεις και πολλές άλλες εκδηλώσεις πολιτιστικού και ψυχαγωγικού χαρακτήρα.
Φημισμένο σε ολόκληρη την Ελλάδα είναι το Αποκριάτικο Καρναβάλι που προσελκύει πλήθη κόσμου που συμμετέχουν και διασκεδάζουν με την ψυχή τους μεταμφιεσμένοι, ακολουθώντας τον βασιλιά Καρνάβαλο μέσα από τα στενοσόκακα της πόλης έως το λιμάνι, όπου το γλέντι συνεχίζεται μέχρι το επόμενο πρωινό.
Αλλά το πιο γραφικό έθιμο του ιστορικού νησιού είναι η περιφορά του Επιταφίου που πραγματοποιείται το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής στα Καμίνια. Αφού ο Επιτάφιος γυρίσει όλη τη συνοικία, καταλήγει στην θάλασσα μέσα σε βάρκα όπου ευλογούνται τα νερά και οι ναυτικοί του νησιού. Επίσης η Ανάσταση γίνεται μέσα σε βαθιά θρησκευτική κατάνυξη, σε όλες τις εκκλησίες του νησιού. Οι εκδηλώσεις της Ανάστασης τελειώνουν την Κυριακή του Πάσχα με το παραδοσιακό ψήσιμο του οβελία και το κάψιμο του ομοιώματος του Ιούδα που συνοδεύεται από εντυπωσιακά πυροτεχνήματα.
Επίσης στο νησί γίνονται και πολλά θρησκευτικά πανηγύρια, όπως στις 14 Νοεμβρίου που εορτάζεται η μνήμη του τοπικού Άγιου και Πολιούχου της Ύδρας, του Νεομάρτυρα Αγίου Κωνσταντίνου του Υδραίου, στον Ιερό Ναό που έχει κτιστεί πάνω στο παλιό του σπίτι στην Κιάφα. Άλλα πανηγύρια γίνονται στην γιορτή των 8 αγίων του νησιού στις 24 Ιουνίου και τον Δεκαπενταύγουστο.
Λόγω του χαρακτήρα του νησιού η Ύδρα επιλέγεται συχνά για την διεξαγωγή πολλών συνεδρίων κάθε είδους. Πρόσφατα διεξήχθη στο νησί και το διεθνές συνέδριο για την σημασία του γαϊδάρου και του ημιόνου (μουλαριού) στην οικονομία και τον πολιτισμό της Μεσογείου κατά το παρελθόν.


Ο επισκέπτης στην Ύδρα μπορεί να απολαύσει μια μεγάλη ποικιλία από πολλές αυθεντικές, τοπικές παραδοσιακές νησιώτικες γεύσεις στα πολλά μεζεδοπωλεία και τις γραφικές παραδοσιακές ταβέρνες του νησιού, ενώ δεν πρέπει να φύγετε από το νησί αν δεν έχετε δοκιμάσει τα διάσημα γλυκά της, τα φημισμένα αμυγδαλωτά της Ύδρας, που θα τα βρείτε σε όλα τα ζαχαροπλαστεία και τους φούρνους του νησιού.
Για αυτούς που θέλουν γρήγορο, ή ελαφρύ φαγητό πριν το μπάνιο, ή το μεσημέρι υπάρχουν πολλά σνακ μπαρ, φαστ φουντ και φυσικά δεν λείπουν και τα σουβλατζίδικα.
Αξίζει να ψωνίσετε από την καλή αγορά του νησιού αναμνηστικά, μαντήλια, υφαντά, παραδοσιακές στολές, κεντήματα, κεραμικά, κοσμήματα, είδη λαϊκής τέχνης, αλλά και καταστήματα με επώνυμα ρούχα διάσημων οίκων, αξεσουάρ και κοσμήματα.
Μετά την ησυχία και την γαλήνη της ημέρας στην παραλία, ή στα σοκάκια της πόλης, έρχεται η βραδινή διασκέδαση που είναι έντονη, χωρίς να φτάνει όμως στα άκρα. Έχετε πολλές επιλογές για κάθε γούστο, από ζωντανή ελληνική, ή μοντέρνα μουσική, έως δυνατή νεανική στα πολλά μπαρ του νησιού.
(Πηγή:www.greekhotel.com)